Họ Bùi Công - Bách Phương, An Thắng, An Lão, TP Hải Phòng

Họ Bùi Công - Bách Phương, An Thắng, An Lão, TP Hải Phòng

Trưởng họ, BÙI CÔNG CHU

Cây có gốc mới nảy cành xanh ngọn!

Nước có nguồn mới bể rộng, sông sâu!

Con người ta có tổ tiên mới có mình.

Bỏ tổ tiên không thờ phụng tức là quên nguồn gốc!

Bởi quan niệm như vậy nên dòng họ Bùi Công ở xã An Thắng, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng, đời này qua đời khác đã có 14 đời với 165 hộ và 900 nhân khẩu kế tiếp nhau, đã thành một nếp sống đẹp, hàng năm lấy ngày mùng 10 tháng Giêng, dù làm ăn ở đâu, con cháu cũng trở về quê giỗ Tổ (chạp Tổ).

Trong quá khứ, do chiến tranh loạn lạc kéo dài, xã hội qua mấy lần đổi thay, con cháu trong họ cũng có nhiều lần thay đổi chỗ ở và cuộc sống, vì vậy gia phả dòng họ có ngành còn giữ được, ngành thì không, phần lớn qua truyền miệng và nhớ lại của các bậc cao niên trong họ nên có một số đời bị ngắt quãng và đôi chỗ nhầm lẫn.

Vì vậy, trong lần giỗ Tổ ngày 10 tháng Giêng năm Mậu Thìn (1988), quan viên trong họ đã nhất trí cử ra một Ban Liên lạc và sưu tầm gồm có 9 thành viên đều thuộc đời thứ 11, trong đó:

1.Cụ Bùi Công Thuyên làm Trưởng ban;

2.Cụ Bùi Công Nhị làm Phó ban

Qua khảo cứu, sưu tầm với nhiều cuộc hội thảo và xin ý kiến các cụ cao niên trong họ, đặc biệt là các cụ còn lại của đời thứ 10, đến ngày 10 tháng 6 năm Quý Mùi (tức là ngày 9/9/2003), công việc căn bản hoàn thành. Cũng qua quá trình tìm kiếm và nghiên cứu thì chỉ có 2 ngành 2 và 3 còn đầy đủ các đời từ cụ Tổ đến đời thứ 14, riêng ngành 1 chỉ tìm được lớp người thứ 8 đến đời thứ 14, còn lớp người từ thứ 3 đến lớp người thứ 7 thì bị thất lạc.

Như vậy, họ Bùi Công kể từ cụ khởi tổ: Bùi Công Luận, Tổ bà Trịnh Thị Tinh và Vũ Thị Tương về sinh cơ lập nghiệp ở Bá Hoa trang (nay là thôn Bách Phương, xã An Thắng, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng) đến đời con cháu hiện nay đã được 14 lớp người.

Người họ Bùi lấy nghề canh nông làm gốc, lấy đức nhân làm trọng, hoà nhập với các dòng họ khác trong làng. Nội bộ dòng tộc đoàn kết, tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, trải qua nhiều biến cố của thời cuộc, lúc dịch bệnh, lúc thiên tai, khi địch hoạ, đặc biệt là nạn đói năm Ất Dậu (1945), rồi hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, con cháu họ Bùi Công thôn Bách Phương luôn đoàn kết, tương trợ để tồn tại và phát triển.

Khi ánh sáng của cách mạng vừa về đến địa phương, con cháu họ Bùi Công đã đón nhận ngay từ đầu và hăng hái góp công sức, xương máu đáng kể cho sự nghiệp cách mạng. Họ Bùi Công thôn Bách Phương có một Bà mẹ Việt Nam anh hùng (đó là cụ Bùi Thị Căng); có 4 gia đình cơ sở cách mạng trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; có 1 cán bộ tiền khởi nghĩa (ông Bùi Công Thạo); có đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương, hy sinh trong kháng chiến chống Pháp (đó là ông Bùi Công Đình và bà Bùi Thị Rấng); có 7 liệt sỹ chống Pháp, 3 liệt sỹ chống Mỹ. Hiện nay toàn thôn có 65 người họ Bùi là đảng viên Cộng sản.

Với một lòng thành kính tổ tiên, nhớ ơn các bậc tiền bối, các lớp con cháu họ Bùi Công thôn Bách Phương, đặc biệt là lớp người đời thứ 11, 12 đã góp công, góp của xây lăng mộ Tổ trên khu nghĩa trang tập trung của xã tại Đồng Phàm, dưới chân núi Phướn, cạnh núi Một, công trình hoàn thành cuối năm 1967. Tiếp đó cả họ chung sức, chung lòng, với một số con cháu có tâm huyết đã xây lại nhà thờ Tổ họ Bùi Công, hoàn thành vào tháng 4/2004.

Ngày nay, trong công cuộc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, họ Bùi Công thôn Bách Phương đã có 1 Thạc sĩ Toán học, 3 Thạc sĩ kinh tế, 65 Đại học. Nếu tính cả rể 15 người thì đội ngũ đại học của họ Bùi Công là rất đông đảo. Để khích lệ con cháu trong họ vươn lên, rèn đức, luyện tài để ngày mai lập nghiệp, họ Bùi Công đã thành lập Quỹ Khuyến học từ năm 2005, hàng năm đã thưởng cho các cháu học sinh thi đỗ vào các trường Đại học và các cháu học sinh đạt danh hiệu Học sinh giỏi các cấp.

Trong quá trình tạo dựng, củng cố và phát triển với 14 đời, hàng mấy trăm năm, họ Bùi Công thôn Bách Phương đã vun đắp nên truyền thống đoàn kết, thân ái, tương trợ và phát triển; lấy đức nhân làm trọng; chỉ làm điều thiện, tránh điều ác. Đó là vốn quý để con cháu họ Bùi Công muôn đời hưng thịnh.